Gümrükler Genel Müdürlüğünün 30.11.2022 tarihli 80479953 sayılı yazısı (Döviz Cinsi Faturaya İstinaden Türk Lirası Cinsinden Ödemenin Yapıldığı Durumlarda Yapılacak İşlemler Hk)
T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :E-85593407-156.06-
Konu :Döviz Cinsi Faturaya İstinaden Türk Lirası
Cinsinden Ödemenin Yapıldığı Durumlarda
Yapılacak İşlemler Hk
30.11.2022 / 80479953
DAĞITIM YERLERİNE
Bakanlığımıza intikal eden bilgilerden, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara İlişkin 2008-32/34 sayılı Tebliğ`in “Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler” başlıklı 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasına 2022-32/66 no.`lu Tebliğ ile 19.04.2022 tarihinde eklenen “…Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur…” hükmü sonrasında faturası döviz cinsinden düzenlenen ancak ödemesi Türk Lirası olarak yapılan ithalat işlemlerinde eşyanın beyan edilecek gümrük kıymeti, KDV matrahı ve KKDF açısından tereddüt hasıl olduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere;
4458 sayılı Gümrük Kanununun 24 uncu maddesi, “İthal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın satış bedelidir. Satış bedeli, Türkiye`ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır. Fiilen ödenen veya ödenecek fiyat, ithal eşyası için alıcının, satıcıya veya satıcı yararına yaptığı veya yapması gereken ödemelerin toplamıdır.” hükmünü,
30 uncu maddesi, “Eşyanın gümrük vergisine esas alınacak kıymetinin Türk Lirası olarak beyanı zorunludur. Fatura veya diğer belgelerde yazılı yabancı paralar, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilir.” hükmünü amirdir.
Bununla birlikte, 3065 sayılı KDV Kanununun 21 maddesinin (c) bendinde yer alan, “Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden
vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler" de ithalatta KDV matrahına dahil edilmesi gereken unsurlar arasında sayılmaktadır.
Ayrıca, 12.5.1988 tarihli, 88/12944 Sayılı Kararnameye İlişkin Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkında 6 Sayılı Tebliğin 2’ncü maddesinde ise, “kabul kredili, vadeli
akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerine göre yapılan ithalat işlemlerinde %6 oranında fon kesintisi yapılması” yönünde düzenleme yapılmıştır.
2017/20 sayılı Genelgede; KKDF kesintisine tabi olmayan ödeme şekillerine göre gerçekleştirilen ithalatta, beyanname kapsamı eşya bedelinin gümrük yükümlülüğünün
başladığı tarihten önce (gümrük beyannamesinin tescil tarihinden önce veya tescil tarihinde) ihracatçının yurt dışı hesabına transfer edildiğinin gümrük idarelerine tevsik edilmesi gerektiği, 23.06.2010 / 13897 tarih sayılı dağıtımlı yazımızda da, ithalatta vergiyi doğuran olayın meydana gelmesinden önce yapılan ödeme tarihindeki kurun, serbest dolaşıma giriş
beyannamesinin tescil edildiği tarihteki kurdan yüksek olması (negatif kur farkı) halinde, aradaki kur farkının KDV matrahına ilave edilmemesi gerektiği,
Hususları ifade edilmiştir.
Bu kapsamda;
Beyanname konusu eşya bedeline ilişkin faturanın döviz cinsinden, ödemenin ise Türk Lirası cinsinden yapıldığı durumlarda; ithal eşyasının gümrük kıymetine esas olacak değerinin,
faturada yer alan döviz tutarının, Gümrük Kanununun 30 uncu maddesinde belirtildiği şekilde gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan, T.C. Merkez Bankası döviz satış kuru karşılığı Türk Lirası olarak beyan edilmesi,
KKDF kesintisi doğmaması açısından ise, faturada yer alan eşya bedelinin ödemenin yapıldığı tarihteki karşılığı Türk Lirasının beyanname tescil tarihi dâhil bu tarihten önceki bir
tarihte transfer edildiğinin TBF ID ile 2014/18 sayılı Genelge kapsamı ithalatta ise banka yazısı, dekont, swift vb. belgelerle gümrük idarelerine tevsik edilmesi,
Gerekmektedir.
Diğer taraftan, bu kabil işlemlerde eşya bedelinin ödendiği tarihteki kur ile serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihteki kur farklarının, eşyanın gümrük kıymeti
açısından da ithalatta KDV matrahı açısından da bir önemi bulunmamaktadır.
Bilgi ve işlemlerin bu çerçevede yürütülmesi hususunda gereğini rica ederim.
Mustafa GÜMÜŞ
Bakan a.
Genel Müdür
Dağıtım:
Tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlükleri